Αυτοκριτική..

Το 1987, όταν η Ελλάδα κατέκτησε για πρώτη φορά το Ευρωμπάσκετ κόντευα δέκα χρονών. Ανδρώθηκα μπασκετικά με τις ίδιες προπονητικές αξίες που μεγαλώσαμε οι περισσότεροι αθλητές της ηλικίας μου. «Η προπόνηση σε κάνει τέλειο», «όταν εκτελείς τα πάντα με κάθε λεπτομέρεια, τότε βελτιώνεσαι» και πολλές άλλες ατάκες περί «τελειότητας». Σαν αθλητής συνάντησα αρκετούς προπονητές που με έκαναν να φοβάμαι να σουτάρω μήπως αστοχήσω και με βγάλουν από το παιχνίδι. Γενικότερα είχα φτάσει να φοβάμαι το παραμικρό λάθος. 

Γεγονός το οποίο το σχολιάζαμε αρνητικά και με αρκετούς συμπαίκτες μου. Παρόλα αυτά, αυτές τις ίδιες αξίες υιοθέτησα και εγώ στα πρώτα βήματά μου ως προπονητής υποδομών. Για μεγάλο διάστημα εφάρμοζα την λογική της τέλειας προπόνησης και έμφασης στη λεπτομέρεια, ώσπου παρατήρησα ότι αρκετοί παίκτες φοβούνταν να πάρουν πρωτοβουλία και γενικότερα να δημιουργήσουν. Η επιμονή μου να πετυχαίνουν κάθε αμαρκάριστο μπάσιμο, να μην κάνουν αβίαστα λάθη, να μη δέχονται εύκολα καλάθια κ.α., στην ουσία οδηγούσε σε σχεδόν αντίθετο αποτέλεσμα. Αποδεχόμενος την παρατήρηση αυτή και αναγνωρίζοντας τη δυσλειτουργία, πήρα την απόφαση να αναθεωρήσω τις μεθόδους μου. 

Όταν μπαίνουμε στο γήπεδο θέλουμε να διδάξουμε τους παίκτες μας αυτά που θεωρούμε σημαντικά. Σουτ, ντρίπλα, πάσα, διάφορα plays και τακτική αμυντική και επιθετική. Μήπως υπάρχει και κάτι παραπάνω που μπορούμε να ενσωματώσουμε σε όλα αυτά; 

Προσπαθώ, χωρίς να είμαι σίγουρος ότι το καταφέρνω πάντα, να ενσωματώσω σε κάθε προπόνηση κάτι διαφορετικό! Ανεξάρτητα από το επίπεδο του παίκτη ή την ηλικία υπάρχει κάτι το οποίο πιστεύω ότι είναι η πιο σημαντική ικανότητα που πρέπει να αναπτύξει ο καθένας. Προσπαθώ να διδάξω στους παίκτες μου να ΜΗΝ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ. 

Πιστεύω ότι ο φόβος της αποτυχίας είναι το σημαντικότερο εμπόδιο στη μάθηση και στη βελτίωση. Πιστεύω ότι, μέχρι ενός σημείου, ο τρόπος και η μέθοδος που προπονούμε και διδάσκουμε, «εμφυτεύει» και βοηθάει στην ανάπτυξη του φόβου για την αποτυχία. 

Οι περισσότεροι πιστεύω ότι αποδεχόμαστε αυτήν τη σκέψη. Πόσο συμβάλουμε, σαν προπονητές, στη δημιουργία αυτού του φόβου για την αποτυχία; Επιμένουμε στην «τέλεια προπόνηση» και παράλληλα επισημαίνουμε την κάθε φορά που είμαστε κάτι λιγότερο από τέλειοι; Χάνουμε την ψυχραιμία μας με τους παίκτες έπειτα από πολλαπλές ατελείς επαναλήψεις; «Ορμάμε» στους παίκτες μας κάθε φορά που κάνουν κάποιο λάθος; Λέμε στους παίκτες μας «Θέλω να παίζεις χαλαρός και ελεύθερος. Μην παίζεις αγχωμένα και μην ανησυχείς για μένα.» και μετά «πηδάμε» από τον πάγκο στο παραμικρό λάθος.

Πρέπει, σαν προπονητές, να καταλάβουμε τη συμβολή μας στη δημιουργία παικτών που παίζουν χωρίς φόβο. Θέλουμε παίκτες που φοβούνται τόσο μήπως αποτύχουν που στο τέλος φοβούνται και να προσπαθήσουν; 

Έτσι, πλέον, όταν αντιλαμβάνομαι κάποιον παίκτη μου να απογοητεύεται ή να νευριάζει επειδή έχασε κάποια σουτ θα τον ρωτήσω «Θα ήθελες να ακούσεις μια συμβουλή, την οποία αν ακολουθήσεις δεν θα ξαναχάσεις σουτ;» Η απάντηση έρχεται αβίαστα «ΝΑΙ». Απαντάω με δυο λέξεις «Μην ξανασουτάρεις». Αν δεν σουτάρεις καθόλου, δεν θα αστοχείς και καθόλου. Όσο σουτάρεις, θα αστοχείς. Αποδέξου το και προχώρα. Όσο παίζεις, θα κάνεις και λάθη. Προχώρα στην επόμενη φάση. Η στατιστική, ακόμα και σε πολύ υψηλά επίπεδα ανταγωνισμού, υποδεικνύει ότι οι σουτέρ που χάνουν 6 στα δέκα σουτ θεωρούνται καλοί σουτέρ. 

Στο σύνολό του, ο αθλητισμός είναι μια άσκηση στην αποτυχία. Αυτό που καθορίζει το πόσο καλός παίκτης είσαι είναι το πώς διαχειρίζεσαι την αποτυχία. Μπορείς να τη φοβάσαι διαρκώς ή να την αποδεκτείς και να συνεχίσεις. 

Η τελειότητα είναι ωραίο ιδανικό, αλλά αν γίνει μοναδικός στόχος θα οδηγήσει σε ατελείωτη απογοήτευση, ακόμα και παραίτηση από το παιχνίδι, γιατί απλά κανείς δεν είναι τέλειος! 

Παναγιώτης Σίσκος

Υ.Γ. από το 10λογο του Michael Jordan: «Έχασα περισσότερα από 9.000 σουτ στην καριέρα μου. Ηττήθηκα σχεδόν σε 300 αγώνες. Σε 26 αγώνες, με εμπιστεύτηκαν για να πάρω το σουτ της τελευταίας στιγμής κι εγώ το έχασα. Απέτυχα πάλι και πάλι και πάλι στη ζωή μου. Γι' αυτό και τα έχω καταφέρει.» 

Ενδιαφέρουσα άποψη